Ο ορεινός οικισμός Γωνιές είναι κτισμένος στο ύψωμα «Φιλιόρημο» του Ψηλορείτη, σε υψόμετρο 620 μέτρων. Έχει, περίπου, 325 μόνιμους κατοίκους. Απέχει 26 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο και έχει υπέροχα φυσικά μνημεία, όπως είναι το οροπέδιο του Εβδόμου.
Στην κορυφή του υψώματος «Φιλιόρημο» βρέθηκε Μινωικό ιερό κορυφής, ενώ στο χωριό Γωνιές αποκαλύφθηκε το Μινωικό Μέγαρο του Σκλαβόκαμπου. Το χωριό αναφέρεται το 1301 ως Goneis σε συμβόλαιο ενοικίασης του συμβολαιογράφου B. de Brixano, ενώ το 1583 αναφέρεται από τον P. Castrofilaca ως Gognes και το 1671 ως Gonyes.
Οι Γωνιές ήταν το μοναδικό χωριό που δεν προσκύνησε, (δεν «εμούτισε»), τους Τούρκους, οι οποίοι το κατέστρεψαν επανειλημμένως. Το 1830, μάλιστα, στη θέση Έβδομο σφαγιάστηκαν 74 κάτοικοι του χωριού. Στην διάρκεια της Επανάστασης του 1866, στο χωριό είχε την έδρα της η Επιτροπή Ανατολικής Κρήτης με επικεφαλής τον ηγούμενο της Μονής Ιερουσαλήμ Μαλεβιζίου, Μελέτιο Καλησπεράκη.
Εκτεταμένες ανασκαφικές έρευνες στην περιοχή του οικισμού δεν έχουν διεξαχθεί, όμως έχουν εντοπιστεί αρκετές αρχαιολογικές θέσεις, οι οποίες τεκμηριώνουν την εγκατάσταση του ανθρώπου για πρώτη φορά στην περιοχή κατά τα Νεολιθικά χρόνια, ενώ η παρουσία του συνεχίζεται έως και την Ρωμαϊκή εποχή. Στους πρόποδες του οικισμού, ο επισκέπτης μπορεί να δει τον ανακαινισμένο ανεμόμυλο του 1904-1905 και στην κορυφή του το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Όταν έσκαβαν για να το θεμελιώσουν αποκαλύφθηκε ένα «υψίβατο» ιερό κορυφής της Μεσομινωικής εποχής, (όπου λατρευόταν η Ορεία Μητέρα και η Πότνια Θηρών), αποτελούμενο από δύο συνεχόμενους, αμελώς χτισμένους, χώρους.
Ανατολικά του οικισμού, ο επισκέπτης συναντά την συνοικία Αρχοντικά, η οποία σε παλαιότερες εποχές ανήκε στους ισχυρούς της περιοχής. Εδώ, ανακαλύφθηκε Νεολιθική εγκατάσταση όπου μικρής έκτασης δοκιμαστική ανασκαφή έφερε στο φως κτίριο με χοντρούς, για τα δεδομένα της εποχής, τοίχους. Από τα ευρήματα ξεχωρίζουν ένα μεγάλου μεγέθους Νεολιθικό αγγείο, τμήμα σφύρας και ένα χάλκινο εγχειρίδιο. Στην ίδια συνοικία υπάρχει και μία Ενετική κρήνη, γνωστή ως «βρύση του Λιοντάρη», (το παλαιό υδραγωγείο των Γωνιών), καθώς και ο Βυζαντινός ναός της Παναγίας, (Κοίμηση της Θεοτόκου). Ο ναός είναι κτισμένος κατά τον 13ο αιώνα με τοιχογραφίες και υπέροχο ξυλόγλυπτο τέμπλο.
