Ο Τάφκος του Παλμέτη στο Οροπέδιο Στρούμπουλα
Ο Τάφκος του Παλμέτη βρίσκεται στο οροπέδιο Στρούμπουλα, στην Τύλισο. Πρόκειται για ένα βάραθρο ιστορικής σημασίας, το οποίο είναι «σκαρφαλωμένο» σε υψόμετρο 498 μέτρων, στα βόρεια της κορυφής Ευγασσός. Η είσοδος του σπηλαίου είναι ελλειπτική, (με διαστάσεις 7x2 μέτρα), και το συνολικό του βάθος φτάνει τα 35 μέτρα. Το σπήλαιο αποτελείται από δύο επίπεδα. Το πρώτο φτάνει τα 20 μέτρα βάθος, όπου σχηματίζεται μία μεγάλη αίθουσα, και το δεύτερο φτάνει τα 15 μέτρα βάθος.
Ο Τάφκος του Παλμέτη έχει συνδεθεί με πλήθος θρύλων από τους κατοίκους της περιοχής. Ο πιο γνωστός θρύλος είναι αυτός που συνδέει τον τάφκο με τον Καπετάν Γιάννη Παλμέτη, (1790-1834), του οποίου το αληθινό επώνυμο ήταν Παντερής.
Ο Παλμέτης ήταν χαΐνης που ζούσε στην περιοχή και «εξαφάνιζε» τους Τούρκους που περνούσαν το μονοπάτι, το οποίο, επί Τουρκοκρατίας, ένωνε το Ηράκλειο με ορεινά χωριά, όπως είναι το Αστυράκι, το Αηδονοχώρι και άλλα. Ο γεροδεμένος άντρας τους έστηνε ενέδρα, τους σκότωνε και στην συνέχεια τους έριχνε στον τάφκο.
Ένας ακόμη θρύλος μιλάει για το τέλος του ίδιου του Παλμέτη. Λέγεται ότι οι Τούρκοι, όταν εντόπισαν το κρησφύγετό του, τον υποχρέωσαν να πηδήξει στο βάραθρο. Ο Παλμέτης, με την σβελτάδα του, πέρασε το άνοιγμα, κρεμάστηκε, όμως, σε μία τραμυθία. Τότε, ένας Τούρκος χτύπησε με το σπαθί του το δέντρο, έκοψε το κλαδί και ο Παλμέτης σκοτώθηκε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που φόνευε τους εχθρούς του. Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι το τέλος του καπετάν Γιάννη έφτασε το 1834, ενώ περπατούσε άοπλος και αμέριμνος στο Ηράκλειο. Οι άνδρες του Μουσταφά Ναϊσλί πασά τον έπιασαν, τον σκότωσαν και τον πέταξαν στη θάλασσα.